Jan III Sobieski (1629-1696). Po matce prawnuk Żółkiewskiego; brat jego, Marek, zginął z rąk Tatarów. Był więc Sobieski, jako pogromca Turków i Tatarów, "mścicielem" i takim kształtowała go historyczna legenda. Ale początki były nieco inne. Chrzest bojowy otrzymał Sobieski w 1649 roku na Ukrainie, w walkach z Kozakami. Jako pułkownik przeszedł w 1655 roku na stronę Karola Gustawa, składając mu przysięgę wierności wraz z całym wojskiem kwarcianym, ale już od końca marca 1656 roku walczył przeciwko Szwedom pod rozkazami Stefana Czarnieckiego, a następnie Jerzego Lubomirskiego. Został chorążym wielkim koronnym, a w trzydniowej bitwie pod Warszawą (1656) dowodził własnym pułkiem i posiłkującymi Polskę Tatarami. W 1665 roku został po rokoszaninie Lubomirskim marszałkiem wielkim koronnym, a w 1666 roku - hetmanem polnym koronnym (po zmarłym Czarnieckim). Jako jeden z przywódców stronnictwa francuskiego i mąż Francuzki, Marii Kazimiery d'Arquien, nie cieszył się Sobieski popularnością wśród mas szlacheckich, ale jego wielkie zwycięstwa na wschodzie zdobywały mu stopniowo sympatię szerokich kręgów społeczeństwa. W 1667 roku pobił Kozaków i Tatarów pod Podhajcami, w następnym roku został hetmanem wielkim koronnym, w 1671 roku rozbił Tatarów pod Bracławiem i Kalnikiem, w rok później poprowadził zwycięską wyprawę na czambuły tatarskie, a w 1673 roku rozgromił Turków pod Chocimiem, zmazując w ten sposób hańbę traktatu buczackiego. W 1674 roku został królem. Pobił Tatarów pod Lwowem (1675) i powstrzymał Turków pod Żórawnem (1676), zmuszając ich do zwrócenia Polsce Białej Cerkwi i Pawołoczy (Kamieńca i Podola nie udało się odzyskać). Zmieniwszy swą orientację polityczną z profrancuskiej na proaustriacką, ruszył w 1683 roku na odsiecz Wiednia, zadając tam Turkom druzgocącą klęskę. Zwyciężył również pod Parkanami, nie wynosząc jednak politycznych korzyści z wyprawy wiedeńskiej. W kraju jego liczne wysiłki w kierunku reformy państwa i aktywizacji na arenie międzynarodowej były sabotowane przez magnatów.
polecana strona: http://www.sekretariatfatimski.pl/rozaniec/276-zwyciestwa-rozancowe
